GIỚI THIỆU CHUNG

Bến Cầu là một trong chín huyện, thị thuộc tỉnh Tây Ninh, có diện tích tự nhiên 233 km², cách thị xã Tây Ninh 30 km về phía Tây Nam và cách Thành phố Hồ Chí Minh 70 km về phía Tây Bắc, được giới hạn bởi ranh giới hành chính như sau:

Phía Bắc giáp huyện Châu Thành tỉnh Tây Ninh (6 km).

Phía Nam giáp hai xã Phước Lưu và Bình Thạnh thuộc huyện Trảng Bàng tỉnh Tây Ninh ( 10 km).

Phía Đông và Đông Bắc giáp huyện Gò Dầu tỉnh Tây Ninh ( 30 km).

Phía Tây và Tây Nam giáp Cam-Pu-Chia với đường biên giới dài 37 km.

Sau ngày giải phóng, Bến Cầu có 8 xã (An Thạnh, Lợi Thuận, Tiên Thuận, Long Thuận, Long Khánh, Long Giang, Long Chữ và Long Phước). Năm 1999 tách một phần xã Lợi Thuận thành lập thị trấn Bến Cầu. Dân số Bến Cầu năm 1975 có 27.346 người, năm 2009 có 62.934 người (thời điểm 1/4/2009), trong đó người Kinh chiếm 99,69%, dân tộc thiểu số 0,31%.

Địa hình của huyện khá bằng phẳng, có xu hướng thấp dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam và được chia thành ba dạng địa hình chính: dạng địa hình cao đồi gò, có độ cao trên 4m, chiếm 13,37% diện tích tự nhiên toàn huyện và được phân bổ xen kẽ ở các xã Lợi Thuận, thị trấn, Tiên Thuận, Long Giang, Long Chữ và Long Phước; dạng địa hình trũng thấp có độ cao 0,8m, chiếm 32,68% diện tích tự nhiên của huyện, phân bố tập trung cặp theo sông Vàm Cỏ Đông thuộc hai xã An Thạnh, Lợi Thuận và một phần của hai xã Tiên Thuận, Long Chữ; dạng địa hình trung bình, có độ cao từ 0,8-4m, chiếm 53,74% diện tích tự nhiên toàn huyện được phân bổ xen kẽ ở các xã, thị trấn trong huyện.

Huyện Bến Cầu nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa với những đặc trưng chính là nắng nhiều (nhiệt độ bình quân trong năm 27,7^oC) và nằm trong khu vực có lượng mưa và số ngày mưa tương đối thấp nhưng lại phân bổ không đều giữa các tháng.

Hệ thống kênh rạch đều có hướng Tây-Bắc, Đông- Nam, mật độ thưa, ngắn và dòng chảy không rõ rệt, có vai trò hết sức quan trọng trong việc cung cấp và tiêu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Sông Vàm Cỏ Đông chảy cặp theo phía Đông của  huyện với chiều dài 30 km cung cấp nước bơm tưới cho 4.000-5.000 ha. Rạch Bảo chảy từ biên giới Cam-Pu-Chia chảy ra sông Vàm Cỏ Đông, chiều dài 10 km đây là nguồn cung cấp nước tưới vào sâu trong nội đồng. Huyện còn có kênh Đìa Xù dài 5 km phục vụ tiêu úng cho vùng đất trũng ở phía Bắc quốc lộ 22A.

Đất đai của huyện chủ yếu là đất xám (chiếm 70% diện tích) phân bổ trên địa hình cao, có mặt ở tất cả các xã, nhiều nhất là bốn xã: Long Khánh, Long Phước, Lợi Thuận, Tiên Thuận. Phần còn lại là đất phèn phân bổ ở khu vực có địa hình thấp cặp theo sông Vàm Cỏ Đông và các kênh rạch thuộc các xã An Thạnh, Lợi Thuận, Tiên Thuận và Long Chữ.

Huyện có một lượng than bùn khá lớn ở khu vực trũng thuộc xã Tiên Thuận, Long Chữ có thể khai thác đưa vào sản xuất phân bón và chất đốt rất tốt. Trữ lượng đất sét gạch ngói ước tính khoảng 3-4 triệu m³, phân bố dọc theo sông Vàm Cỏ Đông, tập trung nhiều nhất ở các xã An Thạnh, Lợi Thuận và Long Chữ hiện đang được khai thác làm gạch ngói.

Tài nguyên sinh vật khá phong phú, mang đặc điểm sinh thái đồng bằng với nhiều chủng loại khác nhau. Các loại động, thực vật nuôi trồng trên địa bàn huyện đều sinh trưởng và phát triển khá tốt, cho năng suất và chất lượng cao.

Từ những đặc điểm về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên nêu trên có tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển kinh tế-xã hội của huyện.

Bến Cầu nằm trên tuyến giao lưu trực tiếp giữa vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và Cam-Pu-Chia, cách Thành phố Hồ Chí Minh và Thị xã Tây Ninh không xa, nên khá thuận lợi để phát triển một nền kinh tế toàn diện. Đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội để thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng, vật nuôi cho các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của huyện. Tiềm năng tự nhiên của huyện khá đa dạng với chế độ nhiệt độ cao đều trong năm, địa hình tương đối bằng phẳng, nguồn nước tự nhiên khá dồi dào, đất đai có tầng canh tác sâu…là những điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế nông nghiệp cũng như  xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng như giao thông, công nghiệp và phân bố dân cư.

Huyện nằm trong vùng khí hậu có lượng mưa và số ngày mưa tương đối thấp, lại phân chia theo mùa rõ rệt, trong đó vào các tháng mùa mưa, do mưa lớn và tập trung thường gây ngập úng ở các khu vực có địa hình thấp. Vào các tháng mùa khô lượng mưa ít, lượng bốc hơi lớn gây tình trạng khô hạn trên diện rộng đã hạn chế lớn đến quá trình sản xuất và sinh hoạt của nhân dân.

Huyện có nguồn nước tự nhiên dồi dào nhưng do số lượng sông, suối, kênh rạch ít lại phân bố không đều, vùng tưới hẹp do diện tích có địa hình cao chiếm tỷ lệ lớn, chi phí đầu tư cho các công trình tưới, tiêu khá cao đã hạn chế đến khả năng khai thác và sử dụng đất nông nghiệp.

Đất đai phần lớn là đất xám, nghèo dinh dưỡng nhất là đạm và lân; khả năng giữ nước kém nên trong mùa khô thường bị rửa trôi, xói mòn và các công trình giao thông, hệ thống kênh mương dễ bị sạt lỡ vào mùa mưa. Phần diện tích còn lại là đất phèn, bưng trảng hoang khó khai thác sử dụng. Việc đầu tư, chi phí cho sản xuất nông nghiệp, thủy lợi, giao thông và nguồn nước sinh hoạt rất khó khăn và tốn kém.